De unieke Nederlandse verloskunde! Daarover vertellen wij graag meer.
De unieke Nederlandse verloskunde! Daarover vertellen wij graag meer.
In Nederland hebben we een uniek verloskundig systeem: we gaan uit van het natuurlijke proces van zwangerschap en geboorte, vrouwen kunnen zelf kiezen waar ze bevallen en verloskundigen en gynaecologen werken als zelfstandig specialisten. Met de zorgverleners rondom de zwangerschap werken we vanuit de visie dat een vrouwenlijf vanuit de natuur een kindje kan dragen en baren en streven wij ernaar dat er tijdens je zwangerschap en bevalling geen onnodige medische ingrepen plaatsvinden. We proberen de zorg zo te verlenen dat je de juiste behandeling, van de juiste zorgverlener ontvangt.
In het geval van een laag risico zwangerschap (goede gezondheid van de moeder en een normaal verlopende zwangerschap) wordt geadviseerd de zwangerschap te laten controleren door een eerstelijns verloskundige. Zijn er al bijzonderheden met je gezondheid (bijv. een chronische ziekte) of ontstaan er bijzonderheden tijdens de zwangerschap, dan kan het zijn dat er een medium risico of verhoogd risico is op het ontstaan van complicaties tijdens de zwangerschap. In dat geval zal worden geadviseerd de zwangerschapscontroles via de gynaecoloog te laten verlopen.
De meeste zwangerschappen verlopen met een laag risico en worden dus door een eerstelijns verloskundige begeleidt. De eerstelijns verloskundige vervult een poortwachtersfunctie waarin er continue wordt gemonitord of er verdenking is op (verhoogde risico’s op) complicaties tijdens de zwangerschap. Ontstaat er een verdenking op complicaties tijdens onze zorgverlening, dan verwijst de verloskundige de zwangere (of baby) naar een specialist in het ziekenhuis zoals een gynaecoloog of kinderarts. Dit is dus een vergelijkbaar systeem als huisartsenzorg. Hier verwijst de huisarts ook indien er medisch specialistische zorg nodig is.
Het is dus mogelijk dat een zwangere tijdens de zwangerschap, bevalling en kraamperiode alleen een eerstelijns verloskundige ziet, of indien er risico’s ontstaan, zowel een eerstelijns verloskundige als een gynaecoloog.
Eerstelijns verloskundige
De eerstelijns verloskundige, oftewel de verloskundige uit de wijk (werkend in een verloskundigenpraktijk), begeleidt de zwangere en partner met een laag risico. De zwangere (en partner) is vrij om zelf een verloskundige te kiezen; net als je je eigen huisarts mag bepalen. Veel zwangere en partners kiezen een verloskundige in de buurt. Kies een praktijk die bij je past; bij welke verloskundige(n) je je prettig voelt.
Als verloskundige begeleiden wij vóór, tijdens en na de zwangerschap. Wij adviseren en ondersteunen jullie tijdens deze periode. Wij werken aan de beste zorg voor de zwangere, haar partner en de baby. Wij controleren de gezondheid van de zwangere en die van jullie (ongeboren) baby, en bespreken ook met jullie hoe jullie de zwangerschap beleven. Wij bouwen aan een vertrouwensband: vragen, verwachtingen, wensen en misschien ook angsten kun je met ons bespreken.
Het zorg verlenen vanuit de “wijk” houdt in dat de zorg oo bij jullie thuis verleent zal worden.
De klinisch verloskundige en gynaecoloog verlenen enkel en alleen zorg in het ziekenhuis. Dit betekent dat tijdens de kraamperiode de eerstelijns verloskundige altijd de zorg zal verlenen, ongeacht of je tijdens de zwangerschap een medische indicatie had. Een gynaecoloog zal geen controles aan huis uitvoeren.
Tweedelijns verloskundigen (klinisch verloskundige)
Verloskundigen die in het ziekenhuis werken, worden klinisch verloskundigen of tweedelijns verloskundigen genoemd. Zij werken in de verloskamer, de polikliniek, de afdeling voor zwangeren of de kraamafdeling. Klinisch verloskundigen begeleiden (samen met de andere zorgverleners in het ziekenhuis) zwangere vrouwen met een verhoogd risico die zijn doorverwezen door de eerstelijns verloskundige. Ze werken goed samen met andere zorgverleners in het ziekenhuis, bijvoorbeeld: gynaecologen, verpleegkundigen, diëtisten en andere artsen. Ben je in het ziekenhuis onder begeleiding, vraag dan altijd even met wie je te maken hebt en wat diegene voor jou doet. Je ziet namelijk een hoop zorgverleners.
Klinisch verloskundigen werken zelfstandig of onder verantwoordelijkheid of in samenspraak met de gynaecoloog. De gynaecoloog is en blijft medisch eindverantwoordelijk voor de begeleiding en controle van vrouwen bij wie een verhoogd risico bestaat op complicaties tijdens de zwangerschap en/of de bevalling. Een klinisch verloskundige kan naast de vierjarige hbo-opleiding voor verloskundige een speciale vervolgopleiding gevolgd hebben, dit is echter niet verplicht.
Gynaecoloog
De gynaecoloog is de medisch specialist rondom de zwangerschap, bevalling en kraamperiode. Gynaecologen begeleiden en controleren vrouwen die (kans op) problemen hebben vóór of tijdens de zwangerschap, bevalling en kraamperiode.
Een Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) is een regionaal netwerk waarin organisaties van verloskundig zorgverleners, regionaal actieve kraamzorg organisaties en andere regionale geboortezorg professionals gezamenlijk het (kwaliteits)beleid rondom uitvoering van de zorg rond zwangerschap en geboorte vaststellen (multidisciplinaire en lijnoverstijgende samenwerking). In het VSV werken we dus samen met alle zorgverleners in de geboortezorg uit onze regio. Wij zijn actief in het VSV van Leiderdorp. In dit VSV zijn de eerstelijns verloskundigenpraktijken, de gynaecologen, de kinderartsen, het ziekenhuis, de kraamzorg organisaties en de jeugdgezondheidszorg uit Leiderdorp (en omstreken) met elkaar verenigd om samen te werken.
Kosten verloskundige zorg
De kosten voor verloskundige zorg tijdens de zwangerschap vallen onder het basispakket van de zorgverzekering, de zwangerschapscontroles, bevalling en kraambed-controles bij onze praktijk zijn dus volledig vergoedt uit de basisverzekering. De medische echo’s, o.a. de termijnecho en de 20 weken-echo, die alle zwangere aangeboden krijgen, valt ook onder de de basisverzekering.
De verloskundige hulp tijdens de bevalling wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering. Een thuisbevalling valt volledig onder de basisverzekering, een eigen bijdrage is niet van toepassing. Aan een poli-klinische bevalling (ziekenhuisbevalling zonder medische indicatie) is een eigen bijdrage verbonden. Voor de kosten van de eigen bijdrage kun je je verzekeren met een aanvullende zorgverzekering. Een ziekenhuisbevalling met medische indicatie vraagt geen eigen bijdrage, wel zal je eigen risico daarop aangesproken worden.
Eigen risico & eigen bijdrage
Sommige kosten van zorg rond de zwangerschap kunnen (deels) ten laste komen van het verplichte eigen risico. Denk hierbij aan specialistische zorg (zorg van de gynaecoloog) en sommige laboratoriumkosten van bloedonderzoeken. Ook zijn er zorgvoorzieningen en behandelingen waarvoor je een eigen bijdrage moet betalen. Denk aan geneesmiddelen, een poli-klinische bevalling, en de kraamzorg.
Kraamzorg
Kraamzorg behoort tot het basispakket van de zorgverzekering, namelijk minimaal 24 uur en maximaal 80 uur, verdeeld over uiterlijk tien dagen. Geteld vanaf de dag van de bevalling. Kraamzorg is verkrijgbaar na iedere bevalling, maar de plaats van bevalling is van invloed op het aantal dagen dat er maximaal kraamzorg gegeven kan worden. Het aantal uur dat je vergoed krijgt, is afhankelijk van je situatie. Standaard ontvang je 49 uur aan kraamzorg (bij borstvoeding) of 45 uur aan kraamzorg (bij kunstvoeding). Voor kraamzorg heb je wel te maken met een eigen bijdrage voor elk uur kraamzorg. In 2024 is de eigen bijdrage voor de kraamzorg vastgesteld op €4,80 per uur.
Aanvullende verzekering
Via de zorgverzekering kan je middels een aanvullende verzekering (een deel van) de eigen bijdrage voor bijvoorbeeld de poliklinische bevalling en kraamzorg laten meeverzekeren. Daarnaast zijn er een aantal zorgverleners en of hulpmiddelen die geregeld gebruikt worden rondom de zwangerschap die via een aanvullende verzekering ook vergoed kunnen worden, denk hierbij aan zorg van een lactatiekundige, zwangerschap/beval-cursussen, kraampakket etc.
Lees hier alle vergoedingen omtrent zwangerschap en geboorte in 2024.
Tip
Let goed op in het geval van natura verzekering (ofwel budgetpolis) met welke zorgverleners, je zorgverzekeraar contracten heeft en wat de voorwaarden zijn. Dat scheelt een hoop onaangename verrassingen. Onze praktijk heeft met elke zorgverzekering een contract. Echter, controleer of jouw natura verzekering ook een contract heeft met de dichtstbijzijnde ziekenhuizen in de regio (Alrijne en LUMC). Denk al bij een mogelijke kinderwens aan het einde van het jaar aan het evalueren van je zorgverzekeraar en eventueel aanvullend pakket voor het mee laten verzekeren van aanvullende zorg rondom de zwangerschap.